Om de ønsker å ha ei anna ordning enn felleseige, kan de avtale særeige i ei ektepakt. Ved å avtale særeige kan eit framtidig oppgjer bli meir føreseieleg. Avtale om særeige betyr at verdiar de eig blir haldne utanfor deling om de skil dykk, eller ein av dykk døyr.

• Fullt særeige inneber at verdien av alt kvar av dykk eig ikkje skal delast ved skilsmisse eller død. Ingenting vil da vere felleseige.
• Delvis særeige er avgrensa til å gjelde spesifikke verdiar, eller delar av desse, som ikkje skal delast ved skilsmisse eller død.

De kan avtale ulike vilkår i ektepakta. De kan for eksempel avgrense særeiget til å gjelde for eit bestemt tal år eller til eit bestemt tidspunkt. Det er også mogleg å avtale at særeiget blir felleseige om de får barn saman eller om ein av dykk døyr.

Om de byter ut eller sel ein eigedel som er særeige, vil det den enkelte av dykk får for eigedelen framleis vere særeige. Avkastning av særeige vil også vere særeige. Om de ikkje ønsker ei slik ordning, kan de for eksempel avtale at avkastninga ikkje skal vere særeige.

Om de ønsker å utsette arveoppgjeret, når ein av dykk døyr, kan de avtale rett til å sitte i uskifta bu med avdøde sine særeigemidlar i ektepakt. Når ein av dykk døyr, har den andre berre rett til dette om det er avtalt i ektepakt. Om avdøde har barn med andre enn attlevande, må dei gi samtykke til at den attlevande får sitte i uskifte. Eit slikt samtykke kan ikkje tinglysast, men de kan ta det med på side fire i ektepaktskjemaet.

De kan avgrense moglegheita til å sitte i uskifta bu med særeige til å gjelde spesifikke gjenstandar eller verdiar. De kan også sette som vilkår at uskifte med særeige berre skal gjelde for ein tidsavgrensa periode. Vilkåra de avtaler kan ikkje stride mot ekteskapslova eller anna lovgiving.

I ei ektepakt kan de avtale at det ikkje skal vere mogleg å krevje skeivdeling når ekteskapet blir avslutta. Dette kan gjelde for heile eller delar av verdiar som du hadde med inn i ekteskapet, og det du seinare har fått i arv eller gåve frå andre enn ektefellen.

De kan også

• avtale at skeivdelingsformuen skal delast likt dersom skiftet skjer etter eit bestemt tidspunkt
• avtale at skeivdelingsformuen skal delast likt dersom de får barn saman
• avtale at retten til å krevje skeivdeling skal vere ulik ved skilsmisse og død

De kan kombinere alternativa slik at avtalen passar dykk.

De kan ikkje avtale i ei ektepakt kva som skal skeivdelast når ekteskapet blir avslutta.

Dersom de skal gi kvarandre gåver som for eksempel eigedom, båt eller bil, må de ta dette med i ektepakta for at gåva skal vere gyldig. De må tinglyse ektepakta for å få rettsvern for gåva. Dette gjeld ikkje for gåver som blir sett på som vanlege, og heller ikkje gåver som består i pensjon, livsforsikring, livrente eller liknande økonomiske ordningar som sikrar den andre ektefellen.

De kan også avtale vilkår for gåva. Dei mest vanlege er burett, bruksrett og forkjøpsrett. De kan ikkje avtale at gåva skal bli tilbakeført til givaren om ekteskapet tar slutt.

Om du skal gi eigedom i gåve til ektefellen din, må de også sørge for tinglysing av nytt eigarforhold hos Kartverket for å få rettsvern for gåva.

Når de gir kvarandre gåver, er det eigedomsretten til gåva som blir gitt bort. Om gåva ikkje er gjort til mottakar sitt særeige, vil verdien av gåva vere ein del av felleseige som i utgangspunktet skal delast likt ved skifte.